Για να καταλάβουμε γιατί η Ευρώπη επενδύει τόσο πολύ από τον χρόνο της και τις προσπάθειές της στο να κρατήσει την Ελλάδα στην ευρωζώνη, δε χρειάζεται να ψάξουμε μακρύτερα από τον θριαμβευτικό λόγο του Μάριο Ντράγκι πριν από τρία χρόνια.
Στο αποκορύφωμα της κρίσης δημόσιου χρέους της ευρωζώνης τον Ιούλιο του 2012, η υπόσχεση του προέδρου της κεντρικής τράπεζας να κάνει ότι χρειάζεται για να κρατήσει την ένωση ενωμένη υπογράμμισε την αρχή που βρίσκεται στην καρδιά του νομισματικού μπλοκ – ότι η συμμετοχή είναι μη αναστρέψιμη.
Ο κίνδυνος να υπονομευτεί αυτό το μήνυμα μπορεί να εξηγήσει γιατί μία χώρα που εκπροσωπεί λιγότερο του 2% της παραγωγής της ένωσης απασχολεί τόσο τους παράγοντες χάραξης πολιτικής και τους αξιωματούχους. Μπορεί επίσης να προστατεύει την Ελλάδα, η οποία έχει πληθυσμό μικρότερο από το Οχάιο, από τον κίνδυνο της χρεοκοπίας και της εξόδου από το ευρώ.
«Έχει επενδυθεί μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο για να συντηρηθεί η ευρωζώνη ενωμένη» είπε ο Elwin de Groot, επικεφαλής οικονομολόγος αγορών στη Rabobank International της Ουτρέχτης. «Πράγματι, όταν επιτρέψουμε στην Ελλάδα να βγει από αυτήν, κατά κάποιον τρόπο θα γίνει ξεκάθαρο για την
αγορά πως η ευρωζώνη δεν είναι πλέον ενωμένη, πως μπορεί να αλλάξει και δεν είναι πλέον μη αναστρέψιμη.»
Αυτό το διακύβευμα μπορεί επίσης να εξηγεί και τη σχετική έλλειψη πανικού στης χρηματοπιστωτικές αγορές, την ίδια στιγμή που οι συζητήσεις για το μέλλον της Ελλάδας αποτυγχάνουν να καταλήξουν σε αποφασιστική λύση. Το ευρώ μεταβλήθηκε ελάχιστα σε σχέση με το δολάριο την Πέμπτη και τα κρατικά ομόλογα της Ιταλίας και της Ισπανίας κατάφεραν να παρουσιάσουν κάποια κέρδη μέχρι το κλείσιμο της αγοράς.
Αντίθετα, η αποτυχία να διατηρηθεί η Ελλάδα στη 19μελή νομισματική ένωση, θα επέφερε των κίνδυνο των εικασιών από την πλευρά των επενδυτών πως άλλα έθνη θα μπορούσαν να φύγουν στο μέλλον, δημιουργώντας μιαν υπαρξιακή απειλή στο σχέδιο του ευρώ. Όπως έγινε πριν από την ομιλία του Ντράγκι το 2012, οι επενδυτές μπορεί να απαιτήσουν υψηλότερες αποδόσεις για να αποκτήσουν κρατικά ομόλογα, απειλώντας την οικονομική ανάκαμψη των χωρών.
Η Μαρίν Λε Πεν του Εθνικού Μετώπου, ένα από τα φαβορί για τις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας το 2017, είπε την Τρίτη πως στηρίζει μιαν τακτική διάσπαση του κοινού νομίσματος.
Οι διαφορές για τις συντάξεις, το ύψος των εμπορικών φόρων, την ανακούφιση χρέους και τους εταιρικούς φόρους, έχουν αφήσει την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και τους επενδυτές της χώρας του να παλεύουν για να βρουν κοινό έδαφος πριν από τη λήξη του προγράμματος διάσωσης της Ελλάδας στις 30 Ιουνίου. Χωρίς να προβλέπεται επακόλουθη χρηματοδότηση, η Ελλάδα πιθανώς να μην καταφέρει να πληρώσει την ίδια μέρα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Το μήνυμα από τις αγορές είναι πως διακυβεύονται πάρα πολλά για την Ελλάδα για να αφήσουν οι εταίροι της να γίνει πραγματικότητα το χειρότερο σενάριο.
«Το γεγονός πως βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι ένα θετικό σημάδι» είπε ο de Groot.
